เมี่ยงคำ จัดว่าเป็นอาหารว่างที่มีคุณประโยชน์ มีคุณค่าทางสมุนไพรสูง สามารถทำเองได้ เวลารับประทานนิยมใช้ใบชะพลูมาห่อเคียง แล้วราดด้วยน้ำกะปิ เป็นอันเสร็จ พร้อมรับประทานได้เลยคะ ถ้าได้ลองรัทานแล้ว จะหยุดกันไม่อยู่เลยคะ มันอร่อยจริงๆนะคะ
เมี่ยงคำ มีเครื่องเคียงจำนวนมาก เช่น กุ้งแห้ง หัวหอมแดงหัน ขิงหั่นเต๋า มะพร้าวคั่ว ถั่วลิสง มะนาวหั่นทั้งเปลือก ตะไคร้ พริกขี้หนู นำมาจัดใส่ถ้วยแยกให้เป็นสัดส่วน ส่วนพืชที่ใช้ห่อเมี่ยงนั้น จะมี ใบชะพลู ใบทองหลาง เลือกได้ตามชอบคะ เราจะเห็นว่ามีสมุนไพรหลายชนิดที่เดียวในเมี่ยงคำหนึ่งคำ จะให้เพียงรับประทานอร่อยอย่างเดียวไม่ได้ ต้องรู้ให้ถึงคุณประโยชน์ของสิ่งที่เรานำเข้าปากด้วยจะดีมากคะ
เริ่มด้วยใบห่อเมี่ยงคำ อย่าง ใบชะพลู หรือ ช้าพลู มีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา ต้านการเกาะกลุ่มของเม็ดเลือด ต้านเชื้อแบคทีเรีย ยับยั้งการหดเกร็งของกล้ามเนื้อ เพิ่มการบีบตัวของลำไส้ เป็นพืชที่มีวิตามินเอและแคลเซียมในปริมาณที่สูงมาก รวมทั้งธาตุเหล็ก ฟอสฟอรัส คลอโรฟิลล์ เบต้าแคโรทีน และเส้นใยอาหาร มีคุณสมบัติช่วยเรื่องบำรุงธาตุ ขับลม แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ช่วยขับเสมหะ ช่วยให้เจริญอาหาร และยังช่วยบำรุงสายตา แก้โรคตาฟาง แต่หากรับประทานมากจนเกินไปหรือรับประทานต่อเนื่องเป็นเวลานาน อาจส่งผลให้เกิดนิ่วในไตได้ เพราะมีแคลเซียมสูงนั้นเอง เราจึงควรดื่มน้ำตามมากๆ เพื่อให้สารออกซาเลตเจือจางลงและขับออกมาทางปัสสาวะ ทำให้ไม่เป็นนิ่วคะ
ใบห่อเมี่ยงอีกชนิดหนึ่งก็คือ ใบทองหลาง มีคุณค่าทางโภชนการสูง มีคาร์โบไฮเดรต โปรตีน แคลเซียม ฟอสฟอรัส วิตามินเอ วิตามินบี 1 วิตามินบี 2 วิตามินซี เบต้าแคโรทีน และอุดมไปด้วยกากใยอาหาร ใบทองหลางมีสรรพคุณช่วยเรื่องขับลม เป็นยาขับลม แก้ไข้ แก้พิษต่างๆ ใช้บรรเทาอาการปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ รักษาโรคเกี่ยวกับตา โรคริดสีดวง ขับไส้เดือน ลดน้ำตาลในเลือด และยังเหมาะสำหรับสตรีที่ประจำเดือนมาไม่ปกติใบทองหลางช่วยปรับให้ปกตได้คะ
เมนูเมี่ยงคำนี้สามารถดัดแปลงใบห่อเมี่ยงได้คะ ไม่ว่าจะเป็นใบคะน้า ผักสลัดชนิดต่างๆ กลีบดอกบัว ก็ได้คะ และเรายังสามารถรับประทานเมี่ยงคำในเทศกาลกินเจได้ โดยให้ตัดส่วนที่เป็นเนื้อสัตว์ คือ กุ้งแห้ง ออก ส่วนน้ำกะปิอาจจะเปลี่ยนมาใช้กะปีเจ และใช้เกลือแทนน้ำปลา เพียงเท่านี้คุณก็จะได้อาหารไว้รับประทานในเทศกาลกินเจแล้วคะ
สิ่งหนึ่งที่ขาดไม่ได้สำหรับการรับประทานเมี่ยงคือน้ำกะปิ ที่อาจจะมีขั้นตอนการทำที่ยุ่งยากและใช้เวลานานสักหน่อย แต่เมื่อทำเสร็จแล้วสามารถเก็บไว้ในตู้เย็นได้นานเป็นเดือนเลยคะ เหนื่อยครั้งเดียวมีกินไปนานแสนนาน ส่วนผสมและวิธีการทำน้ำกะปิมีดังนี้
ส่วนผสมได้แก่ กุ้งแห้งโขลกป่น กะปิอย่างดี มะพร้าวคั่ว น้ำตาลปี๊บ น้ำปลาอย่างดี เมื่อเตรียมส่วนผสมเรียบร้อยแล้ว มาลงมือทำกันเลยคะ เริ่มด้วยโขลกกุ้งแห้งและมะพร้าวคั่ว (แบ่งออกมาสักเล็กน้อย) ให้ละเอียด แล้วตามด้วยกะปิ หลังจากนั้น นำน้ำละลายแล้วเทใส่กะทะ ยกตั้งไฟ ปรุงรสด้วยน้ำตาลปี๊บ น้ำปลาเพียงเล็กน้อย คนให้เข้ากัน เคี่ยวด้วยไฟอ่อนๆไปเรื่อยๆจนน้ำกะปีมีลักษณะเหนียว ข้น จึงยกลง รสชาติที่ได้จะหวานนำนะคะ เมื่อเย็นแล้วหาภาชนะมาเก็บใส่ตู้เย็น จะรับประทานเมื่อไหร่ก็ค่อยเอาออกมาคลายเย็นคะ
หากใครไม่ชอบทำอาหาร ดูแล้วยุ่งยาก หรือกลัวทำแล้วไม่อร่อย สมัยนี้เราสามารถหาเมี่ยงคำรับประทานได้ค่อนข้างง่าย โดยเฉพาะตามตลาดน้ำต่างๆ เมี่ยงคำจะถูกห่อเป็นคำๆ โดยใส่เครื่องไว้ข้างในพร้อมราดน้ำกะปีไว้ด้วย แล้วนำมาเสียบไม้ขาย ทำให้รับประทานง่าย ไม่หกเลอะเทอะคะ
ข้อมูลอ้างอิง
ประโยชน์ ใบทองหลาง: thailandfitness.com
ทองหลางไม้ยืนต้นตระกูลถั่วที่มีความสำคัญกับดิน: rdi.ku.ac.th
สูตรและวิธีการทำเมี่ยงคำ-ใบชะพลู: thaismescenter.com
